KİRALIK DAİRE TUTARKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Kiraya çıkacak üniversiteliler dikkat!
Gayrimenkul ekonomisti Dr. Ahmet Büyükduman, Zonguldak'ın en yüksek kira bedeli istenilen 10 kent arasında yer aldığını duyurmuştu. 1 Temmuz'dan itibaren kira zamlarına yüzde 25 zam sınırı uygulaması kalkarken, Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Noyan Can, Zonguldak'ta kiralık daireye çıkacak üniversite öğrencilerine uyarılarda bulundu.
Geçtiğimiz günlerde gayrimenkul ekonomisti Dr. Ahmet Büyükduman, X hesabından il il kiralık daire ilanlarında ortalama kira değerlerini açıkladı. Dr. Büyükduman’a göre; 25 bin lira ile İstanbul ve Muğla ilk sırada yer alırken, 21 bin 500 lira ile Ankara ikinci sırada, 20 bin lira ile İzmir 3. sırada, Zonguldak ise 15 bin lira ile 7’nciliği Kırklareli, Tekirdağ, Edirne, Balıkesir, Manisa, Sinop, Ordu, Malatya ve Iğdır ile paylaşıyor.
2022 yılından bu yana uygulanan kira zamlarına yüzde 25 zam uygulamasının 1 Temmuz itibariyle sona ermesinin ardından, kiralara yapılacak zamlar TEFE-TÜFE ortalamasına göre yapılacak olması, vatandaşların fahiş kira bedelleri ödeyeceği endişesine sevk ediyor.
Özellikle üniversitelerin açılmasına sayılı günler kala Zonguldak’ta kiralık daire tutmak isteyen üniversite öğrencisi ve velilerin, en çok şikayet ettiği konuların başında fahiş kira bedelleri geliyor.
Peki Zonguldak’ta kiralık eve çıkacak olanlar nelere dikkat etmeli? Kiracının daire değerinin üstünde kira fiyat bedeli verdiği nasıl anlaşılır? Tüm bu soruları Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Noyan Can, Özgür Halkın Sesi için yanıtladı.
'BULUNDUĞU BÖLGENİN PİYASASININ ÜSTÜNDE KİRA BEDELİ İSTEYENLERDEN UZAK DURUN!'
Üniversite öğrencisinin kiralık tutacağı dairenin bulunduğu bölgedeki daire fiyatlarının etken olduğunu belirten Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Noyan Can, “Örnek veriyorum piyasada o bölgedeki ev fiyatlarının 10 bin lira olduğu yerde kalkıp da evsahibi 20 bin lira istiyorsa eğer bilin ki o daireye yaklaşmamanız gerekiyor. Ama şu pozisyonda çok fazla daire olmadığı için kişiler bunu kabul edip değerinden fazla kiralık bedeli olan daireyi tutuyorlar. Bunların tutmasının sonucunda da diğer dairelerin kira bedeli yükseliyor” dedi.
Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Noyan Can, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yani kiralık daire sahibi diyor ki, 'yandaki evsahibi 10 bin liraya verdi, ben niye 10 bin liraya vereyim.' Bu tabii ki çok yanlış bir yaklaşım, ancak yapılan bu maalesef. Problem de bundan kaynaklanıyor.”
'KİRA BEDELİNİN YÜKSEK OLUP OLMADIĞINI ANLAMA ŞANSINIZ YOK'
Üniversite bölgesinde kiralık daire tutacak olanların dikkat etmesi gereken hususlara değinen Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Noyan Can, “Öncelikle bölgedeki evlerin piyasa değerinin araştırılması gerekiyor. Binanın yeni veya eski inşa edilmiş olması, kaç yıllık olduğu, içinde eşya olup olmaması, daire içindeki eşyaların ne kadar yeni olması gibi niteliklerin değerlendirilmesi gerekir. Tabi bunlar ne kadar yeniyse fiyat da o kadar artıyor diyebilirim. Ama limit olarak ortalama şöyle söyleyeyim; 10 bin lira ile 12 bin 500-20 bin arası fiyatlar var. Bunun yüksek olduğunu anlama şansınız yok. Yani anlasanız bile yapabileceğiniz bir şey yok açıkçası. Anlayabileceğiniz tek değer bölgedeki evlerin piyasası üzerinden yapabileceğiniz fiyat karşılaştırmasıdır” ifadelerini kullandı.
'MUTLAKA BİR UZMANA DANIŞILMALI'
Can, kiralık daireye çıkacak olanların mutlaka bir Gayrimenkul Değerleme Uzmanı'na danışması gerektiğini belirterek, şunları söyledi:
“Emlakçı kişilerden tutmak istememelerinin nedeni emlakçıya 1 aylık kira bedelini vermek istememelerinden kaynaklanmaktadır. Ancak böyle yaparak şunu göz ardı ediyorlar; ev sahipleri emlakçıya vermediyse mutlaka daha yüksek kira bedeli istedikleri içindir. Çünkü emlakçı kabul etmez 'bu fiyata verilmesi doğru olmaz' diyerek, ev sahibi de bu yüzden o kişiye evini vermez emlakçıya. Bunun yerine kendisi kiralamak ister. Kiralayınca da keyfi olarak yüksek kiralama bedelleri talep edebilir. Emlakçı ücretinden kaçarken, ev sahibinin fahiş kira artışlarıyla ve ödeyemediği için de tacizlerine maruz kalıyor kiracılar. Arada emlakçı olması halinde bu gibi durumların yaşanmayacağını, emlakçının daire sahibine karşı kiracının haklarını koruyabileceğini belirtmek isterim.”
Haber: Cevat Baran ÇAYDAŞ